venres, 21 de decembro de 2012

Mirando para o futuro

Disque dixeron os maias que hoxe se acaba o mundo. 
Serán os maias os inventores da ciencia- ficción? Agardamos que si! Mais que nada, por que todo quede en "ficción".

En calquera caso, o cambio de ano é unha boa época para mirar ao futuro. E, naturalmente, iso, como case todo, tamén se pode facer dende os libros. Certo é que moitos dos libros de ciencia-ficción non ofrecen precisamente unha visión moi esperanzadora sobre o futuro, probablemente para alertarnos sobre algunhas cousas que estamos a facer mal no presente que nos leva a el. Por exemplo, Ray Bradbury, na novela Farenheit 451, nos advirte do que pasaría nun mundo sen libros. Un mundo que non queremos para nada, non? En 1966 François Truffaut fixo unha película sobre este libro.  
En calquera caso, máis alá das reflexións que poidamos tirar delas, as historias de ciencia-ficción desbordan imaxinación e lévannos a uns mundos aos que só podemos acceder a través delas.

Se queres saber máis sobre este xénero, podes botarlle un ollo a estas dúas presentacións:




E agora, xa que o mundo non se acaba... a ler!


xoves, 6 de decembro de 2012

Segunda cea de profes

Como xa adiantábamos no post anterior, o venres pasado algúns profes, exprofes e extraballadores do Instituto que formamos parte do Club celebramos a nosa segunda xuntanza do ano.

E, esta vez, con fotos! Aínda que a cámara non era precisamente profesional, contabamos cun fotógrafo de excepción, que xa coñecestes nestoutra entrada, e que é quen de sacarnos así de guapas mesmo cun simple teléfono. 


Na reunión anterior acordaramos ler dous libros, sen ter en conta que eran os dous bastante longos e que o principio de curso nos quita moito tempo a todos, así que moitos de nós non chegamos a ler (ou a rematar, segundo os casos), o máis longo dos dous, Laura no deserto, de Antón Riveiro Coello. Pero, como temos unhas referencias excepcionais sobre esta novela, non nos resignamos a deixala pasar, así que decidimos repetir título e propoñela para a próxima cea, que terá lugar a finais de xaneiro.


A outra das novelas era Lágrimas en la lluvia, de Rosa Montero, unha obra que nos gustou, e moito, a todos. Nada sorprendente, tendo en conta que a novela ten case de todo: fantasía, pero tamén agudas reflexións sobre a realidade; un espacio e un tempo recoñecibles e ao mesmo tempo cheos de detalles imaxinativos; personaxes ben construidos que, sen deixar de ter unha personalidade complexa, poden suxerir reflexións sobre cuestións xerais como a vida e a morte, a memoria e a identidade, as relacións persoais...; acción e intriga entremezclada con sentimentos de todo tipo; unha linguaxe fluida e cercana que ao mesmo tempo deixa caer sentencias e citas que dan ganas de anotar... E todo iso, sen resultar barroca nin cargante, máis ben ao contrario, é unha lectura amena na que non sobra ningunha das máis de catrocentas páxinas. En fin, algúns alumnos e alumnas teredes ocasión de comprobar todo isto na lectura que faremos para as tertulias do Liceo. A ver se ten entre vos tanto éxito coma entre os adultos! 

Tamén recordamos, como non!, a película na que moitos de nós coñecimos aos "replicantes", que algunhas das participantes aproveitamos para volver a ver. Falamos tamén de nós, naturalmente, porque xa non nos vemos todos os días no Insti... e de libros, das nosas lecturas individuais e de propostas para a vindeira cea. 
Resultaron elexidos:


... e quedamos en volvernos ver a finais de xaneiro para comentalos (alguén podería animarse e ir adiantando algún que outro comentario aquí ou na wiki, tamén). 

venres, 30 de novembro de 2012

Día das librerías


Mira ti por onde, resulta que o día que eliximos para a segunda xuntanza do Club de profes resultou ser o mesmo que os libreiros españois elixiron para celebrar, por segunda vez, o día das librerías
Un día no que os libreiros, mediante descontos, horarios especiais e diversas actividades, nos recordan o seu papel como intermediarios entre os libros e os lectores.
.
Mesmo na era  das compras por Internet, dos e-books e de grandes cadeas como La Casa del Libro, dar un paseo por a nosa librería favorita librería, onde podemos esculcar  títulos e solapas, botarlle un ollo rápido á primeira páxina dun libro, ou deixarnos asesorar por algún libreiro experimentado,  segue sendo unha experiencia que moitos nos resistimos a abandonar. 
.
Para cada un de nós, a mellor librería é precisamente aquela na que confiamos para asesorarnos, para reservar un libro ou para sentirnos libres de curiosear sen compromiso e sen mirar o reloxo. Pero non por iso deixamos de admirar os espectaculares edificios que, polo mundo adiante, están dedicados aos libros. Neste vídeo tedes espectaculares imaxes de librerías e bibliotecas que, sen ningunha dúbida, ben pagaría a pena visitar: 


Para realizar visitas virtuais máis pormenorizadas por algunha delas (ou por todas), entrade nesta outra páxina.

Porén, a min, que para algunhas cousas teño un puntiño algo bohemio, a librería que máis me chamou a atención ata o de agora foi a neoiorquina Strand. O edificio non é tan espectacular coma os de arriba (en realidade non ten nada de espectacular), pero o ambiente compénsao con creces: libros por todas partes e de todos os tipos (novos, de segunda man, de oferta…), xente curioseando sen presa, e un aire desprecupado e, nalguns tramos, aparentemente caótico que lle da un encanto moi especial. 


E vos? Tedes xa algunha librería que vos pareza "especial"? Cal é?

Sobre libreiros, neste club levamos lidos:

xoves, 22 de novembro de 2012

Música y literatura


Como ya sabéis, el día 22 de noviembre se celebra el día de la música. 

No vamos a entrar aquí en la cuestión de las relaciones sobre literatura y música, que darían para llenar todo un blog durante mucho tiempo, y de las que seguro que os han hablado en muchas ocasiones los profesores respectivos. Los que quieran recordar o ampliar sus conocimientos sobre este tema pueden consultar, además, cientos de libros, artículos y páginas web, como esta wiki llamada precisamente “Música y literatura”, o los artículos de Ana Enriques, Pablo Diago, o esta extensa monografía. Incluso el Instituto Cervantes tiene todo un portal dedicado al tema.

Nosotros hoy nos centraremos en la música como tema de muchas obras literarias. Ya habéis visto en el rellano del instituto una exposición de libros de contenido “musical”, y sabréis que, solo por leer unas cuantas páginas y asociarlas a la obra, podéis ganar un MP4. Bueno, si las acertáis y si tenéis suerte en el  sorteo, porque las páginas elegidas tienen tanta relación con el título que realmente es más fácil acertar esta “quiniela” que la del fútbol, así que seguro que habrá muchos participantes.

Y si la lectura de estas páginas os deja con ganas de saber más sobre alguna de estas obras, sobre las que están enfrente y sobre alguna más, aquí tenéis un boletín que Amalia, que afortunadamente no nos olvida, ha elaborado y compartido con nosotros:
Boletín especial música e libros

La mayoría de estos libros pertenecen a la narrativa. Pero también los poetas han sido, a lo largo de los siglos, grandes aficionados a la música... o músicos ellos mismos (recordad casos tan evidentes como los trovadores y juglares medievales, o los cantautores y raperos en la actualidad). El mismo origen del término "lírica" está en la palabra "lira", el instrumento musical con el que los antiguos poetas griegos y romanos solían acompañar sus poemas. Origen que también está en el nombre de muchos subgéneros líricos, como "canción", "madrigal", "himno"... No es necesario que se mencione a la música en un poema para que este tenga una dimensión "musical", porque ambas manifestaciones artísticas comparten muchos rasgos: el ritmo, la búsqueda de la belleza, la expresión de sensaciones y sentimientos... Y, sin embargo, numerosos poemas escritos nos recuerdan esa relación. Aquí va una pequeña selección de algunos de ellos:


Lírica viene de lira from Paloma Romero

Así que, en un día como hoy, tenemos la excusa perfecta para  llenar nuestra vida de música, de ritmo y de sensaciones.

FELIZ  DÍA  DE  LA MÚSICA

xoves, 1 de novembro de 2012

Ecos del más allá

Antes de que la poderosa influencia estadounidense hiciese que todos asociáramos el 1 de noviembre al Halloween anglosajón, en España, como en otros países católicos, esta fecha era una festividad religiosa: Todos los Santos, dedicada a los santos anónimos que no han sido reconocidos oficialmente por la Iglesia Católica. En medio de todas las celebraciones religiosas, era habitual, en muchas poblaciones, que se representara la obra Don Juan Tenorio, de José Zorrilla. Este drama nos recuerda la clemencia de Dios y el valor de arrepentirse a tiempo de los errores cometidos en vida, para poder entrar con buen pie en el Más Allá.



Un coetáneo de Zorrilla, Mariano José de Larra, aprovechó también esta festividad (bueno, en realidad antiguamente se refería al día 2 de noviembre, que más tarde llegó a identificarse con Todos los Santos) para realizar un ácido retrato de la sociedad de su tiempo en el famoso artículo El Día de Difuntos. Leyéndolo hoy, casi dos siglos más tarde, mucha gente diría que hemos cambiado bastante poco en ciertos aspectos... ¿Qué opináis vosotros?

Pero tampoco tenemos que esperar a la llegada de Halloween para encontrar referencias "terroríficas" asociadas a esta fecha. Ya Gustavo Adolfo Bécquer, en la segunda mitad del XIX, recogió una leyenda que se sitúa en la noche de Todos los Santos, El monte de las ánimas. Puedes escucharla en esta lectura "dramatizada" de Radio Nacional:
   
Y es que, aunque lo macabro forma parte de la literatura desde mucho antes (recordemos las Danzas de la muerte medievales, o los elementos sobrenaturales de un sinfin de leyendas populares, como nuestra Santa Compaña), el Romanticismo consolidó un género que, desde entonces, no ha dejado de crecer.


¡Qué le vamos a hacer! Será que nos gusta pasar miedo.  O que pasar miedo en la ficción nos ayuda a conjurar un poco otros pequeños o grandes temores cotidianos. En cualquier caso, este es un buen día para recomendar algunos de los libros que nos han puesto "los pelos de punta" en los últimos años:

martes, 16 de outubro de 2012

Marjane Satrapi

A semana pasada o Cineclube Padre Feijoo, que xa está de volta todos os mércores, proxectou a película Poulet aux prunes (Pollo con ciruelas, en castelán), de Marjane Satrapi, baseada no comic do mesmo título (e da mesma autora). E alá que nos fomos tres profes do club, que pasamos unha velada estupenda con esta historia tenra e á vez dramática, impecablemente interpretada e cunha posta en escea deliciosa.


Marjane Satrapi (Irán, 1969) fíxose famosa con Persépolis, un dos dous cómics que todo o mundo, mesmo aqueles que abandoaron este xénero coa infancia, ten lido (O outro é Maus, de Art Spiegelman). Persépolis é unha obra autobiográfica, que conta a vida da autora dende o momento en que, cando ela tiña 10 anos, os integristas se fixeran co poder no seu país. As vicisitudes de Marjane no seu país e en Europa, onde ven a estudar, teñen sempre como transfondo a difícil situación de Irán, o fundamentalismo, a guerra, as dificultades da muller no mundo árabe pero tamén as dificultades  derivadas do "choque de culturas" que a protagonista enfronta en occidente. Ademáis do contido, foi moi comentado o particular estilo en branco e negro das viñetas, que caracteriza os libros máis coñecidos da autora.
Un deseño moi persoal que se mantivo na adaptación para o cine, unha película de animación realizada no 2007 que tivo case tanto éxito coma o comic.



Nunha liña similar a Persépolis está Bordados, que se presenta, en certo sentido, coma unha "continuación" do anterior: de volta en Teherán, Marjane, a súa avoa e sete mulleres máis, mentres durmen os seus maridos, manteñen unha longa conversa que nos permite coñecer, máis alá de simples estereotipos, múltiples aspectos da vida das mulleres árabes: as súas inquedanzas e sentimentos, as súas opinións e as diversas experiencias vitais, en certo sentido diferentes ás occidentais pero noutros moitos sorprendentemente universais.

Menos coñecido, El suspiro preséntase coma unha "fábula ilustrada", na que o texto vai combinado con debuxos á maneira dos libros infantís. Neste caso, Marjane Satrapi abandoa o branco e negro para relatar a historia dun comerciante que, nun dos seus viaxes, non puido traer á unha das súas fillas o regalo que ela lle pedira. As queixas da rapaza atraerán a un misterioso personaxe, "Ah", co que Rosa, e nós con ela, aprenderá o valor dos sentimentos.

En Ajdar, un conto dirixido esta vez aos máis pequenos (ainda que os maiores tamén o len con agrado), cóntasenos a historia dunha nena, Matilde, que terá que viaxar ao centro da terra para restaurar a orde que un misterioso temblor alterou.



Tamén vai dirixido aos máis pequenos o conto Los monstruos tienen miedo a la luna, unha historia na que María deberá loitar contra tres monstruos que lle asaltan pola noite. Para elo, a nena decide baixar a lúa á súa habitación, pero esa acción provoca un caos na cidade ao que terá que poñer remedio.

martes, 9 de outubro de 2012

Abrindo brecha

A que non adiviñades cal dos mini-clubs foi o primeiro do curso en reunirse para comentar libros?

Hehehe... xa, xa sei que a resposta é bastante evidente: O CLUB DE PROFES, naturalmente! Apenas un mes despois de comezar o curso, xa estabamos nós comentando as lecturas que acordaramos ao final do curso pasado. É que, ainda que tamén nos gustan moito, pero moito, as vacacións, a verdade é que xa tiñamos ganas de vernos. Ademáis, o noso mini-club estase a converter nun punto de encontro con aqueles membros que van deixando o noso instituto. Quen sabe! Pode que algún día, dentro duns aniños, tamén os alumnos que formaron parte do club e van deixando o instituto se animen a imitarnos.

Reunímonos o día 5 de outubro no restaurante Abadía para comentar os dous libros que leramos no verán: Os nomes do traidor, de Xurxo Sierra Veloso, e Mil soles espléndidos, de Khaled Hosseini. Debatemos, entre outras moitas cousas, sobre o enigmático protagonista do primeiro, mentras que Mil soles espléndidos serviu para recordarnos a dramática situación das mulleres en moitas partes do mundo e, particularmente, en Afganistan, un país no que, malia periódicos asomos de esperanza, as cousas non rematan de normalizarse. E tamén, como ven sendo habitual, falamos doutros libros e da nosa próxima cea. 

Despois trasladamos a tertulia a un marco incomparable, unha terraza situada xusto baixo a espléndida fachada da nosa catedral. A próxima cea quedou establecida para o día 30 de novembro no restaurante TodoBio. A ver se é verdade e non temos que retrasala esta vez! 

Dos libros escollidos non vos vou falar. Só vos darei os titulos, e se queredes saber máis ides ter que visitar a wiki, que se non vos obrigo non pasa ninguén por alí. Son Laura no deserto, de Antón Riveiro Coello, e Lágrimas en la lluvia, de Rosa Montero.

O que si vos direi é que por esta vez podedes escoller un ou os dous. Menos mal, porque os dous son bastante larguiños! Aínda así, a verdade é que vai ser difícil resistirse, porque as críticas e opinións sobre eles son realmente eloxiosas. Quen sabe, pode que, agora que non é obrigatorio, mesmo a min me dea por ler os dous!

Outros libros dos que tamén se falou pero quedaron na reserva foron:

xoves, 13 de setembro de 2012

Roald Dahl Day



El 13 de septiembre de 2012 nacía en Noruega Roald Dahl, probablemente el mejor escritor de literatura infantil y juvenil de todos los tiempos. 
Bueno, vale, a lo mejor no soy muy objetiva, pero me han dicho que en un blog uno puede expresar sus opiniones, ¿no?
Y es que, desde libros más o menos infantiles -Las brujas, Charlie y la fábrica de chocolate, Matilda-, juveniles- Volando solo- o más adultos –Relatos de lo inesperado, Relatos escalofriantes-, Roald Dahl nos sigue fascinando a cualquier edad. 

Fantasía, magia, ironía, humor y hasta terror se combinan en historias protagonizadas por personajes inolvidables, a los que muchas veces ponemos cara gracias a las ilustraciones de su amigo y colaborador Quentin Blake.

La celebración del Roald Dahl Day, conmemorando la fecha de su nacimiento, es una buena ocasión de sumergirnos nuevamente en ese universo tan especial. ¿Te animas? Si te atreves con el inglés, en esta página puedes descubrirlo todo sobre este fascinante autor. Y en esta otra tienes unas cuantas ideas para celebrar este día “a lo grande”.

En cualquier caso, leer cualquier libro de este autor ya es, por si solo, una especie de celebración. Así que decídete y empieza ya el que tengas más a mano, ¡que no queda nada para que se nos acabe la libertad de las vacaciones!

sábado, 25 de agosto de 2012

Sabes quen?


Na ilustración aparecen unha serie de pinturas realizadas por estes famosísimos artistas: Miguel Ángel, El Greco, Rembrant, Bartolomé Esteban Murillo, Auguste Renoir, Vincent Van Gogh, Joaquín Sorolla, Henri Matisse, Pablo Picasso, Edward Hopper, e Fernando Botero
Quen pintou que?  Home, son pintores cuns estilos moi definidos, non debería custarvos moito averigualo!  Se ainda por riba sodes quen de dicir a que corrente artística pertence cada un, iso xa paga un pouco máis a pena.